Is het mogelijk om van afval en restmaterialen nieuwe producten te maken, die het winkelend publiek van de IKEA graag wil hebben? Die vraag stond centraal in een bijzonder project van IKEA in samenwerking met ONZE fabriek en de Circulaire Werkplaats Utrecht. Afgelopen week was het resultaat van deze samenwerking te bewonderen als popup-tentoonstelling bij IKEA in Utrecht: nieuwe producten gemaakt van allerlei restmaterialen.
Maar liefst 79 deelnemers van allerlei sociale werkplaatsen en leerwerktrajecten ontwierpen en maakten meer dan 300 tassen, krukken en koffietafeltjes. Daarvoor hebben zij ruim 264 kilogram restmateriaal gebruikt: houten latten, stoffen, bedrijfskleding, tassen en hengsels, folie, karton, spandoeken en nog veel meer. Tijdens een ‘afval-safari’ bij IKEA heeft het team onderzocht welke materialen er zijn en gebrainstormd over wat je er zoal mee zou kunnen doen. Tijdens de pop-up tentoonstelling bij IKEA in Utrecht op 13, 14 en 15 juni waren de eindproducten te bewonderen en deels te koop: allemaal handgemaakte, unieke items.
“Wat ik echt het tofste vind van het project, is wanneer we samenkomen en de resultaten gaan bespreken en bekijken.”
Vincent, deelnemer Circulaire Werkplaats Utrecht
Sociaal ondernemen
Uniek aan dit project is dat het design, circulair- en sociaal ondernemen samenbrengt. Door samen te werken met sociale ondernemingen en lokale partners, wil IKEA bijdragen aan een inclusievere arbeidsmarkt met meer kansen voor mensen met een psychische kwetsbaarheid en afstand tot de arbeidsmarkt. Met de juiste begeleiding krijgen deelnemers aan sociale werkplaatsen een mooie gelegenheid om nieuwe vaardigheden te ontwikkelen en waardevolle werkervaring op te doen.
In onze Circulaire Werkplaats Utrecht was Vincent een van de deelnemers die meedeed aan het IKEA-project. Hij maakte van resthout een multifunctioneel krukje / bijzettafeltje. Het item is naar hem vernoemd, dus als je ooit een houten krukje met de naam ‘Vincent’ in de IKEA ziet staan, dan weet je de achtergrond. Inmiddels heeft Vincent zijn re-integratie afgerond en een mooie baan gevonden.
“Ik had als doel om het project af te maken en wanneer het tegenzat niet op te geven en dat is me uiteindelijk gelukt!
Vincent, deelnemer Circulaire Werkplaats
Samenwerking met het bedrijfsleven
Joke Werkhoven is een van de werkbegeleiders op de Circulaire Werkplaats en heeft intensief meegewerkt in het project. Zij vertelt hoe mooi de reis van afval en idee naar waardevol product is geweest: “We hebben samen ontdekt hoeveel mogelijkheden er zijn met afval en grondstoffen – en ontdekt hoe ver je jezelf kunt uitdagen als je creativiteit, samenwerking en plezier samenbrengt.”
Jasper van der Vooren, teamleider van de CWU, geeft aan hoe waardevol de verbinding met het bedrijfsleven is: “Het was ontzettend leuk om het werk van onze deelnemers in de IKEA te zien. Hoe gaaf is het dat een van de producten te koop is bij IKEA, gemaakt van hun eigen restmateriaal en met de naam van de deelnemer die het heeft ontwikkeld. Het is een mooie kans voor de ontwikkeling van onze deelnemers om met dit project onder leiding van ONZE fabriek een kijkje te nemen in de designwereld en de groeiende circulaire economie. Ik hoop dat meer bedrijven invulling geven aan sociaal ondernemen, zodat er steeds meer uitstroom-mogelijkheden ontstaan voor deelnemers van de Circulaire Werkplaats.”
Upcycling: afval hergebruiken
Momenteel recyclet IKEA bijna 90% van haar afval. Sommige afvalstromen zoals textiel, reclamebanners en gemengde materialen zijn echter lastig te recyclen en eindigen vaak bij het grofvuil of in de verbrandingsoven. Upcycling is dan een welkome aanvulling op recycling: Door afval meteen te hergebruiken in nieuwe producten, is recycling overbodig en verminder je verspilling. Door het aanbod van tweedehands producten in de zgn. Tweedekanshoek te verbreden en meer materialen te upcyclen in nieuwe producten, werkt IKEA aan een meer duurzame consumptie. Het is een stap in de richting van volledig circulaire design.
Op 3, 4 en 5 juli 2025 is de pop-up tentoonstelling nogmaals te zien, deze keer bij IKEA in Barendrecht.
Bekijk hieronder een korte video over het project, met dank aan ONZE fabriek. Naast Vincent komt ook Emma van de Circulaire Werkplaats aan het woord.
Meewerken in de Circulaire Werkplaats?
Ben je geïnspireerd en zou je zelf willen meewerken in dit soort toffe projecten? Neem eens een kijkje bij de Circulaire Werkplaats Utrecht, een inspirerende werkplaats waar je nieuwe producten maakt van gebruikte materialen. We maken meubels van bijvoorbeeld stoelen en kasten die kringloopwinkels niet meer kunnen verkopen. Ook werken we in opdracht van diverse ontwerpers. De Circulaire Werkplaats is een initiatief van WIJ 3.0 samen met Kringloop De Arm Utrecht, Emmaus Haarzuilens en Emmaus Domstad. Samen zorgen we ervoor dat we niets meer hoeven weg te gooien. De producten van de CWU zijn te koop in kringloopwarenhuis De Arm in Hoograven en bij Emmaus Domstad.
Vul het aanmeldformulier in en we nemen contact met je op om samen naar de mogelijkheden te kijken. Voor meewerken op de CWU heb je een wmo-indicatie ‘arbeidsmatige activering’ nodig.
Bron: IKEA, Circulaire Werkplaats Utrecht en ONZE fabriek
